ग्राहक तक्रार मंच तक्रार करण्याची पद्धत आणि ग्राहक मंच कार्य
आज सर्व राजकीय सामाजिक. आर्थिक. वैद्यकीय. वैयक्तिक. भ्रष्टाचार. व रेशन घोटाळा. महसूल घोटाळा. भूखंड घोटाळा. शासकीय निमशासकीय कार्यालयात घोटाळा. शैक्षणिक घोटाळा. जागोजागी खून. बलात्कार. मारामाऱ्या. अपहरण. गुंडगिरी. दहशतवाद. व्यसनाधीनता वाढ. नशेचे पदार्थ विक्री व उत्पादन. वाढती महागाई. घरपट्टी पाणीपट्टी वाढीचा घोटाळा. घरकुल घोटाळा. वेळोवेळी शासकीय निमशासकीय अधिकारी व कर्मचारी शासन निर्णयाची करत असलेली पायमल्ली. रस्ते. गटार. सार्वजनिक बांधकाम. दिवाबत्ती घोटाळा. ग्रामपंचायत नगरपालिका महानगरपालिका निधीचा घोटाळा. वनविभाग घोटाळा. पाणीपुरवठा घोटाळा. जमीन भाऊबंदकी वाद. शासकीय बॅका पतसंस्था विविध आर्थिक पतसंस्था. पतपेढी. विविध फायनान्स कंपन्या. खाजगी सावकारी. सरकार नियमानुसार सावकारी. बचत गट घोटाळा. विविध शासकीय योजना घोटाळा. बोगस बांधकाम कामगार घोटाळा. बालमजुरी. कामांवर महिलांचे होणार लैंगिक शोषण. शाळेत मुला मुलींचे होणारें मानसिक आणि शारीरिक शोषण. कमी दाम आणि जास्त काम. पाळीव व भटक्या जनावरांवर होणारी माराहान. रोजचे रोज वाढ होणारें पेट्रोल डिझेल गॅस वाढ. पोलिस प्रशासन यांच्याकडून दोन चाकी. तीन चाकी व मोठी वाहन चालक मालक यांची होणारी आर्थिक लुट. बोकाळलेली शासकीय व्यवस्था. शिक्षणातील फी आणि परिक्षा घोटाळा. वकिली लुट. वस्तू विक्री दर घोटाळा. माल एक आणि दर एक घोटाळा. भेसळीची घोटाळा. औषध दरांचा घोटाळा. डॉ यांची पेशंटची उपचार व पैशांची लुट. विविध भरती घोटाळा. अशा विविध ठिकाणी होणारें भ्रष्टाचार घोटाळे यामुळे आज एकही दिवस असा जातं नाही त्यादिवशी वृतमानपत्र किंवा टिव्ही वर बातमी नाही .
या सर्वांच्या अन्याय व त्रासाला आज पूर्ण गोरगरीब जनता सर्वसामान्य लोक . व्यापून गेली आहेत. तोंडावर हसू आहे पण आतून पूर्ण खचून गेले आहेत . लोक यांना पोलिस प्रशासन. न्यायव्यवस्था. राजकीय जनता दरबार. गावातील तंटामुक्ती समिती. समेट. मिटवामिटवी. अशा क्षेत्रातून पक्षपातीपणा याचा अनुभव येतो. लोकांची मानसिकता पायतळी तुडविली जातं आहे. मग प्रश्न पडतो की लोकांना न्याय कुठुन मिळणार.
शासनाने अशा विविध ठिकाणी फसवणूक झालेल्या व अन्यायाला बळी पडलेल्या लोकांच्या साठी वेळ आणि पैसा वाया जावू नये आणि त्यांना सापेक्ष आणि निरपेक्ष न्याय मिळावा यासाठी प्रत्येक जिल्ह्याच्या ठिकाणी ग्राहक तक्रार मंच याचे कार्यालय स्थापन करण्यात आले आहे पण आजही लोक येथपर्यंत पोहचत नाहीत आणि वकिल. एजंट. दलाल. यांच्या माग लागून आपला वेळ आणि पैसा वाया घालवत आहेत.
ग्राहक तक्रार मंचाचे कार्य आणि त्यासाठी काय पूर्तता करावी तक्रार अर्ज कसा दाखल करावा. कोणत्या नुकसानीला किती भरपाई मिळणार. ग्राहक तक्रार मंचात जर न्याय मिळाला नाही तर कुठ कस अपिल करावे ही सर्व माहिती आजच्या लेखात दिली आहे.
सुनावणीच्‍या दिवशी किंवा सुनावणी ज्‍या दिवसापर्यंत तहकूब करण्यात येईल अशा तारखेला मंचापुढे किंवा आयोगापुढे हजर होणे तक्रारकर्त्याला किंवा अपिलकर्त्‍याला किंवा त्‍याच्‍या अधिकृत प्रतिनिधीला आणि त्‍याच्‍या विरुध्‍द पक्षकाराला बंधनकारक आहे.
वस्‍तुचे विश्‍लेषण किंवा चाचणी करण्याची आवश्‍यकता नसेल अशा बाबतीत विरुध्‍द पक्षकाराला नोटीस मिळाल्‍याच्‍या दिनांकापासून शक्‍यतोवर 3 महिन्‍यांच्‍या आत आणि वस्‍तूंचे विश्‍लेषण किंवा चाचणी करावयाची आवश्‍यकता असेल त्‍याबाबतीत 5 महिन्‍यांच्‍या आत राष्ट्रिय आयोग,राज्य आयोग किंवा जिल्हा मंच यांच्याकडून तक्रारीबाबत निर्णय घेतला जाणे आवश्यक आहे.
सुनावणीच्‍या पहिल्या तारखेपासून शक्‍यतोवर 90 दिवसांच्या आत,राष्‍ट्रीय य आयोगाकडे किंवा राज्य आयोगाने /जिल्हा मंचाने तक्रारीवर/अपिलावर निर्णय घेणे अपेक्षित आहे.
तक्रारदारांना किंवा त्यांचे वकिल, अधिकृत प्रतिनिधी किंवा पॉवर ऑफ अॅटर्नी धारक यांना तक्रार दाखल करण्‍याबाबतच्‍या आवश्यक सूचना आणि तक्रार स्वीकारताना करण्याची छाननी .
खालीलपैकी एकाला विक्री केलेल्या किंवा वितरित केलेल्या कोणत्याही वस्तू किंवा प्रदान केलेल्या किंवा प्रदान करण्यास मान्य असलेल्या कोणत्याही सेवेसंदर्भात तक्रार जिल्हा /राज्य आयोगाकडे दाखल करता येईलः
ग्राहक (वैयक्तिक)
कोणतीही मान्यता प्राप्त ग्राहक संघटना
एक किंवा अधिक ग्राहक समान रूची असणारी तक्रार दाखल करू शकतात
केंद्र किंवा राज्य सरकार एकतर वैयक्तिक क्षमता किंवा प्रतिनिधी क्षमतेत.
तक्रारकर्ता वैयक्तिक / मालक / प्रतिनिधी / संस्था / भागीदारी संस्था विशेषत: आहे की नाही हे तक्रारीत नमूद केले पाहिजे.
तक्रारीमध्ये त्याचे नाव, वय (वैयक्तिक क्षमतेमध्ये दाखल असल्यास) आणि आवश्यक पिन कोड, लेनचे नाव, रस्त्याचे नाव, इमारतीच्या नावाचा अचूक पोस्टल पत्ता असावा. तसेच तक्रारदाराने त्याचा मोबाइल नंबर, ई-मेल पत्ताही द्यावा.
तक्रार मराठी (मराठी राज्य भाषा) किंवा इंग्रजी भाषेत असू शकते.
तक्रारीपृष्‍टर्थ कागदपत्रे आणि तक्रारदाराचे प्रतिज्ञापत्र तक्रारीसोबत असणे आवश्यक आहे.
तक्रारीचा मर्यादेचा कालावधी मोजण्यासाठी तक्रारीमध्ये वादकारण स्पष्टपणे नमूद करणे आवश्यक आहे.
कारवाईच्या वादकारणापासून दोन वर्षांच्या आत ग्राहक तक्रार नोंदवण्याची मर्यादा आहे .
तक्रारीत प्रतिवादीचे नाव, वय आणि अचूक पोस्टल पत्ता आवश्यक पिन कोड, लेनचे नाव, रस्त्याचे नाव, इमारतीचे नाव असले पाहिजे. तसेच तक्रारदाराने प्रतिवादीचा मोबाइल नंबर, ई-मेल पत्ता देणे आवश्यक आहे.
तक्रार वैयक्तिक/ मालक / प्रतिनिधी संस्था / भागीदारी फर्म विरूद्ध दाखल केली गेली आहे की नाही हे स्पष्टपणे तक्रारीत नमूद केले पाहिजे.
राज्य ग्राहक आयोगाकडे तक्रार दाखल करण्यासाठी डुप्लिकेट संच (२ सेट) आणि जिल्हा फोरमसाठी त्रिपक्षीय संच (sets संच) असणे आवश्यक आहे.
तक्रारीसोबत खालीलप्रमाणे संबोधित केलेले विहित शुल्‍क GRAS Portal मार्फत भरणे आवश्यक आहे.
जिल्हा आयोग
रुपये पाच लाखापर्यंत काही नाही.
पाच लाखांपेक्षा जास्त परंतु दहा लाखांपेक्षा कमी रू. 200/-
दहा लाखांपेक्षा जास्त परंतु वीस लाखांपेक्षा कमी रू. 400/-
वीस लाखांपेक्षा जास्त परंतु पन्नास लाखांपेक्षा कमी रू. 1000/-
राज्य आयोग
पन्नास लाखांपेक्षा जास्त परंतु एक कोटीपेक्षा कमी रू. 2000/-
एक कोटीपेक्षा जास्त परंतु दोन कोटीपेक्षा कमी रू. 4000/-
राष्‍ट्रीय आयोग
दोन कोटीपेक्षा जास्त परंतु दहा कोटीपेक्षा कमी रू. 5000/-
दहा कोटीपेक्षा जास्त रू. 7500/-
डाव्या बाजूस १/ 4 इतकी मार्जिन आणि उजव्या बाजूस १ /8 इतका समास सोडून डबल स्पेस टाईपसह तक्रारपत्र ए 4 आकाराच्‍या पेपरवर किंवा लेजर पेपरवर टाइप करणे आवश्यक आहे. पहिल्या पृष्ठाच्या अर्ध्या भागातून तक्रारीचा प्रारंभ झाला पाहिजे आणि पहिल्या पृष्ठाच्या आधीच्‍या पृष्ठाच्या अर्धा भाग सादरीकरणाचे अधिकृत समर्थन करण्‍याकरीता सोडला पाहिजे.
राज्य आयोगास सादर केले जाते तेव्हा “राज्य ग्राहक तक्रार निवारण आयोगासमोर ” आणि जिल्हा ग्राहक मंचासमोर सादर केले जाते तेव्हा “जिल्हा ग्राहक तक्रार निवारण आयोगासमोर (जिल्ह्याचे नाव)” असे संबोधित केले जाईल.
त्यानंतर उजव्या बाजूला तक्रार क्रमांक देण्यासाठी जागा शिल्लक ठेवली पाहिजे.
पक्षकारांचे वर्णन देताना पक्ष स्वतंत्र असल्यास पक्षकाराचे नाव पूर्ण म्हणजे उदा. वडिलांचे / पत्नीचे / पतीचे नाव आणि आडनाव दिले जावेत. वय, व्यवसाय आणि तक्रारदाराचा योग्य पत्ता हे देखील दिला पाहिजे. जर तक्रारीचे प्रतिनिधित्व पॉवर ऑफ अॅटर्नी धारकाद्वारे केले असेल आणि अधिकृत प्रतिनिधीला कारण शीर्षकातच जाहीर केले पाहिजे. तसेच मुखत्यारपत्र आणि / किंवा अधिकृत प्रतिनिधित्व देणारी कागदपत्रे देखील तक्रारीशी जोडली जातील.
जर तक्रारदार आणि / किंवा विरोधक व कायदेशीर व्यक्ती आहेत - खासगी मर्यादित कंपनी आणि / किंवा सार्वजनिक मर्यादित कंपनी आणि / किंवा सहकारी संस्था एकतर सहकारी संस्था अधिनियम १९६१ आणि / किंवा संस्था नोंदणी अधिनियमांतर्गत नोंदणीकृत संस्था १८६० आणि / किंवा बॉम्बे पब्लिक ट्रस्ट कायदा किंवा इतर कायदा आणि / किंवा भागीदारी फर्म आणि / किंवा इतर कोणत्याही न्यायालयीन व्यक्ती अंतर्गत स्थापन केलेला एक ट्रस्ट, उपरोक्त न्यायालयीन व्यक्तीचे वर्णन योग्य प्रकारे दिले जाईल आणि उक्त न्यायव्यवस्थेच्या व्यवस्थापनातील व्यक्ती उपरोक्त न्याय्य व्यक्तीचे प्रतिनिधित्व करणारी एक व्यक्ती म्हणून दर्शविली जाईल.
जर न्यायालयीन व्यक्तीच्या वतीने तक्रार नोंदविली जात असेल तर, त्या तक्रारीवर स्वाक्षरी करण्यासाठी विशिष्ट अधिकार देणे शपथपत्र व उक्त तक्रारीतील कोणतेही अन्य कागदपत्रावर स्वाक्षरी करणे असे नमूद केलेल्या न्यायालयीन व्यक्तीच्या व्यवस्थापकीय मंडळाचा ठराव त्या तक्रारीसह असणे आवश्यक आहे.
जेव्हा जेव्हा विरोधक न्यायालयीन व्यक्ती असतो, तेव्हा न्यायालयीन व्यक्तीवर समन्स बजावल्यानंतर, न्यायाधीश व्यक्तीला प्रतिस्पर्धी म्हणून प्रतिनिधित्व करते तसेच, उपरोक्त व्यक्ती आणि पत्त्याच्या बाजूने नमूद न्यायालयीन व्यक्तीचे प्रतिनिधित्व करण्यासाठी न्यायालयीन व्यक्तीच्या अधिकृततेची नोंद नोंदविली जाईल. सदर न्यायालयीन व्यक्तीचे मुख्य कार्यालय व शाखा कार्यालय पक्ष असल्यास, न्यायालयीन व्यक्तीच्या शाखेचा पत्ता नमूद करावा लागेल. न्यायालयीन व्यक्तीविरूद्ध तक्रार नोंदविण्याच्या वेळी कारवाईचे कारण उघडकीस आले की व्यवस्थापनातील सध्याच्या व्यक्तीव्यतिरिक्त, व्यवस्थापनातील पूर्वीची व्यक्ती मालमधील दोष किंवा सेवेतील कमतरतेसाठी वैयक्तिकरित्या जबाबदार आहे / व्यवस्थापनातील पूर्वीची व
न्यायालयीन व्यक्तीच्या वतीने तक्रार नोंदविली जात असेल तर, त्या तक्रारीवर स्वाक्षरी करण्यासाठी विशिष्ट अधिकार देणे शपथपत्र व उक्त तक्रारीतील कोणतेही अन्य कागदपत्रावर स्वाक्षरी करणे असे नमूद केलेल्या न्यायालयीन व्यक्तीच्या व्यवस्थापकीय मंडळाचा ठराव त्या तक्रारीसह असणे आवश्यक आहे.
जेव्हा जेव्हा विरोधक न्यायालयीन व्यक्ती असतो, तेव्हा न्यायालयीन व्यक्तीवर समन्स बजावल्यानंतर, न्यायाधीश व्यक्तीला प्रतिस्पर्धी म्हणून प्रतिनिधित्व करते तसेच, उपरोक्त व्यक्ती आणि पत्त्याच्या बाजूने नमूद न्यायालयीन व्यक्तीचे प्रतिनिधित्व करण्यासाठी न्यायालयीन व्यक्तीच्या अधिकृततेची नोंद नोंदविली जाईल. सदर न्यायालयीन व्यक्तीचे मुख्य कार्यालय व शाखा कार्यालय पक्ष असल्यास, न्यायालयीन व्यक्तीच्या शाखेचा पत्ता नमूद करावा लागेल. न्यायालयीन व्यक्तीविरूद्ध तक्रार नोंदविण्याच्या वेळी कारवाईचे कारण उघडकीस आले की व्यवस्थापनातील सध्याच्या व्यक्तीव्यतिरिक्त, व्यवस्थापनातील पूर्वीची व्यक्ती मालमधील दोष किंवा सेवेतील कमतरतेसाठी वैयक्तिकरित्या जबाबदार आहे / व्यवस्थापनातील पूर्वीची व्यक्ती व्यवस्थापनातील उपस्थित व्यक्तींसह तक्रारीसाठी पक्षकार बनविली जाईल.
पक्षांची नावे पूर्ण केल्यावर उजव्या बाजूच्या तक्रारीवर एकूण मूल्य नमूद केले जाईल, तक्रारदाराच्या तक्रारीच्या वेळी जमा केलेल्या शुल्काच्या रकमेचा तपशील, ग्राहकांच्या विशिष्ट अधिकार क्षेत्राची माहिती मिळवण्यासाठी आणि त्या तक्रारीच्या खाली, कोणत्या तरतुदीनुसार तक्रार दाखल केली जात आहे ते सांगा.
त्यानंतर प्रार्थनेसह कार्य करण्याच्या कारणास्तव संक्षिप्त निवेदनासह तक्रारीचे मुख्य भाग. प्रत्येक पॅरा सलग क्रमांकित केला जाईल या तक्रारीनंतर तक्रारदाराची उजव्या बाजूने
पक्षांची नावे पूर्ण केल्यावर उजव्या बाजूच्या तक्रारीवर एकूण मूल्य नमूद केले जाईल, तक्रारदाराच्या तक्रारीच्या वेळी जमा केलेल्या शुल्काच्या रकमेचा तपशील, ग्राहकांच्या विशिष्ट अधिकार क्षेत्राची माहिती मिळवण्यासाठी आणि त्या तक्रारीच्या खाली, कोणत्या तरतुदीनुसार तक्रार दाखल केली जात आहे ते सांगा.
त्यानंतर प्रार्थनेसह कार्य करण्याच्या कारणास्तव संक्षिप्त निवेदनासह तक्रारीचे मुख्य भाग. प्रत्येक पॅरा सलग क्रमांकित केला जाईल.
या तक्रारीनंतर तक्रारदाराची उजव्या बाजूने स्वाक्षरी करणे आवश्यक आहे आणि एखाद्या वकिलाद्वारे मसुदा तयार केल्यास व तो पक्‍का केल्यास त्या वकिलाची सही डाव्या बाजूने सही केली पाहिजे. त्यानंतर, तक्रारीचे पुढील स्वरूपाचे सत्यापन असेलः
अर्जाचा नमुना कसा असावा.
मी__________चा मुलगा/ मुलगी वय व्यवसाय याद्वारे घोषित करतो की, या तक्रारीमध्ये पृष्‍ठ क्र. वरील परिच्‍छेद क्र. वर नमुद केलेली विधाने व प्रतिज्ञापूर्वक विधाने कायदेशीर सल्ल्याच्या आधारे केली गेलेली आहेत जी तक्रारदार खरा आणि बरोबर आहे असा विश्वास ठेवतो आणि साक्षीदार ज्याने ज्याच्या खाली तक्रारदाराने स्वाक्षरी केली आहे.
जागा
तारीख
जर तक्रार प्रतिनिधिक स्‍वरुपाची तक्रार असेल तर ग्राहक संरक्षण कायदा, २०19 च्या कलम ३५ (१) (सी) नुसार जिल्हा ग्राहक तक्रार निवारण आयोग आणि / किंवा राज्य ग्राहक तक्रार निवारण आयोगाची परवानगी मिळविण्याच्‍या अर्जासोबत उक्त तक्रार सादर केली पाहिजे.
जर तक्रार प्रतिनिधिक तक्रार असेल तर, ग्राहक संरक्षण अधिनियम २०१९ च्या कलम ३८ चे उपकलम (११) अंतर्गत आवश्यक असणारी दिवाणी प्रक्रिया संहिता १९०८ च्या पहिल्या अनुसूचीमधील ऑर्डर 8 च्या नियमानुसार आवश्यक अर्जासह ही विनंती केली पाहिजे.
. तक्रारदाराने वकिलामार्फत तक्रार दाखल केली असल्यास वकालतनामा त्या बरोबर असणे आवश्यक आहे. जर अधिकृत प्रतिनिधी किंवा पॉवर ऑफ अटर्नी धारकाद्वारे तक्रार दाखल केली असेल तर अशी तक्रार पॉवर ऑफ अटर्नी आणि / किंवा अधिकृत प्रतिनिधित्वाच्या कागदपत्रांसह असेल.
विरोधकांद्वारे आणि / किंवा ग्राहक आयोग अर्थात जिल्हा ग्राहक आयो आणि / किंवा राज्य आयोगाद्वारे पुढील संप्रेषणासाठी तक्रारदाराला पत्त्याचा मेमो तक्रारीमध्ये द्यावा लागेल ज्यामध्ये तो आपला योग्य पत्ता सांगेल. तक्रारकर्त्याला आवश्यक असल्यास संप्रेषणाच्या उद्देशाने फोन नंबर, ई-मेल नंबर, फॅक्स नंबर इ. आवश्यक असल्यास संप्रेषणाच्या उद्देशाने अधिवक्ता, अधिकृत प्रतिनिधी आणि पॉवर ऑफ अॅटर्नी धारक देखील फोन नंबर, ई-मेल नंबर, फॅक्स नंबर इ. नमुद करतील.
तक्रारदाराने तक्रारीसोबत जोडण्‍यात आलेल्‍या कागदपत्रांची यादी त्‍यामध्‍ये कागदपत्रांची माहिती नमूद करावी कागदपत्रांच्या यादीमध्ये पुढील स्तंभ असावेतः
अनु क्र कागदपत्राचे विवरण शेरा .
कागदपत्रांच्या यादीच्या शेवटी जो कोणी कागदपत्रांची यादी भरत असेल त्याने त्या कागदपत्रांची यादी मध्ये कागदपत्रांची एकूण संख्या नमूद करावी . जर कागदपत्रांच्या नकला असतील तर त्याचा सबळ पुरावा धरला जातो.
कागदपत्रांच्या यादीच्या शेवटी जो कोणी कागदपत्रांची यादी भरत असेल त्याने त्या कागदपत्रांची यादी मध्ये कागदपत्रांची एकूण संख्या नमूद करावी . जर कागदपत्रांच्या नकला असतील तर असतील तर तक्रारदार व / किंवा त्याचा वकील यांनी अशा प्रत्येक कागदपत्रात “सत्य प्रत” असे नमुद करेल आणि खाली स्वाक्षरी करील. तक्रारीमधील हक्कांच्या समर्थनात खोटी कागदपत्रे सादर करणे किंवा खोटी कागदपत्रे सादर करणे टाळण्यासाठी पक्ष, वकील किंवा पक्षांचे प्रतिनिधी यांचेद्वारे हे प्रमाणीकरण आवश्यक आहे.
कोणत्याही अंतरिम सवलतीसाठी अंतरिम अर्ज असल्यास कागदपत्रांसह कागदपत्रांची जोडलेली कागदपत्र यादीनंतर असा अंतरिम अर्ज जोडला पाहिजे. तक्रार आयोगामध्‍ये सादर केलेल्या वेळी वरील सर्व बाबींची ऑफिसद्वारे तपासणी केली जाईल. तक्रारमध्‍ये काही कमतरता असल्यास सदर बाबत तक्रारदार किंवा त्याचे वकील किंवा अधिकृत प्रतिनिधी, यांना अवगत केले जाईल.
तक्रारीच्या संपूर्ण संकलनावर सतत पृष्ठांकन करावे.
राज्य आयोगामध्‍ये जिल्हा आयोगाच्या आदेशाविरूद्ध अपील दाखल करतांना जिल्हा आयोगाने निर्देशित केलेल्या रकमेच्‍या पन्नास टक्के रक्कम अपीलकर्त्‍याने संबंधित जिल्हा आयोगामध्‍ये जमा करावी. अपील दाखल करताना पावती मूळ स्वरुपात तयार केली जावी.
राज्य आयोगाच्या आदेशाविरूद्ध अपील - आदेशाच्या तारखेपासून तीस दिवसांच्या आत सुनावणी होणे किंवा करणे हे ग्राहक तक्रार मंचाचे प्रथम कर्तव्य आहे.
आजच आपल्यावर झालेल्या अन्यायाला वाचा फोडण्यासाठी कोणत्याही एजंट दलाल वकिल यांच्या पाशात न अडकता. आपल्या जिल्ह्यातील ग्राहक तक्रार मंच मध्ये तक्रार दाखल करा आणि विना वेळ आणि पैसा वाया न घालवता न्याय मिळवून दोषींना शिक्षा द्या
बांधकाम कामगार व इतर श्रमजीवी कर्मचारी युनियन इस्लामपूर
रुग्ण हक्क व अधिकार समिती सांगली जिल्हा
रेशन अधिनियम कायदा २०१३ रक्षक समिती सांगली जिल्हा
माहिती अधिकार नियोजन समिती सांगली जिल्हा
मौलाना आझाद विचार मंच सांगली जिल्हा
भ्रष्टाचारविरोधी जनआक्रोश महाराष्ट्र राज्य पश्चिम महाराष्ट्र उप अधक्ष
संस्थापक अध्यक्ष अहमद नबीलाल मुंडे
9890825859
